Kurtlar Köpekler Kadar Zeki Değil Mi?
Hep bir merak konusu olmuştur kurtlar ve evcil köpekler arasındaki bağlar. Peki kurtlar mı daha zekidir yoksa evcil köpekler mi?
Evcil köpeklerin aksine kurtların, sebep-sonuç algıları vardır. İnsanoğlu tarafınca verilen komutları algılama konusunda köpeklerden geri kalır bir yanları yoktur.
Viyana’da bir Veterinerlik Üniversitesi’nin Kurt Bilimleri Merkezi’nde çalışan araştırmacılara göre bu algılama farkının, evcilleştirme süreciyle bir ilişkisi olabilir.
Hayvanların zekalarını ölçmek için çeşitli yollar vardır ve bunlardan en bilineni ve yaygın olanı sebep-sonuç ilişkisini algılamayı ölçen testlerdir. Mesela kargalar, bir besine ulaşabilmek için su dolu bir tüpe taşlar atıp besini yüzeye çıkartarak bu terimi oldukça iyi anladıklarını göstermişlerdir. Aynı şekilde Papağanlardan bazıları da bu kabiliyete sahiplerdir. Mesela, hazırlanmış olan bir testte ipi çekmenin onlara yem vereceğini anlayabilmişlerdir.
Evcil kedi besleyenler bilirler ki kediler sebep-sonuç ilişkisini anlayabilmektedirler. Bununla birlikte köpekler de bazı eylemlerin bazı sonuçları olacağı konusunda insanoğlu tarafından eğitilebilirler fakat bu işi kendi başlarına yapma konusunda ise pek de iyi değillerdir.
Yakın akraba olan köpekler ve kurtların bu konuda ne kadar farklı veya benzer olduklarını görebilmek için bir araştırma ekibi, bir sürüde yaşayan 14 köpek ile insanlarla sosyalleşmiş 12 köpek üzerinde test yapmıştır. Ekip ek olarak ev hayvanı olarak yaşayan 12 köpek üstünde de bu testi uygulamıştır.
Almanya’da Max Planck Enstitüsü, İnsan Zamanı Bilimi’nde çalışan hayvan psikoloğu Juliane Bräuer, “Bizim çalışmamız, hem aynı koşullar altında ve benzer geçmişe sahip köpeklerle kurtları, hem de sürü içinde yaşayan köpeklerle, insanlarla beraber evcil köpek olarak yaşayan köpekleri karşılaştırdığı için eşi benzeri yoktur,” diyor. Bu çalışma sonucunda değişik yaşam koşullarının köpeklerin sebep-sonuç ilişkisini kurabilmesinde etkili olup olmadığını belirleyebildi.
Testte çifter çifter konteynerler hazırlanmıştı. Bunlardan bir tanesinde yiyecek ödülü varken diğeri boştu. Hayvanlara, hangi konteynerde yiyecek olup olmadığını anlamaları için üç değişik ipucu verildi.
Bunlardan ilki, şahıs bir taraftan doğru konteynere işaret ederek öteki taraftan da köpekle direkt göz teması kuruyordu. İkincisi davranışsal olup bunda şahıs herhangi bir göz teması kurmadan sadece doğru konteynere işaret ediyordu. Üçüncüsü ise sebep-sonuç ilişkisi içeriyordu ve ortalıkta hiçbir insan yoktu ve doğru konteyner hareket ettirildiği vakit ses çıkarıyorlardı.
Kurtlar ve her iki gruptan köpek de birinci testte verilen ipuçlarıyla doğru yiyecek konteynerini seçebildiler. İkinci testte tüm hayvanlar başarısız oldu.
Fakat sebep-sonuç ilişkisinin baz alındığı son testte fark daha barizdi. Kurtlar yemeği bulabilirken, hem ev hayvanı hem de bir sürüye ait olan köpekler, yemeği bulmakta fazlaca zorlandı.
Hollanda’daki Radboud Üniversitesi’nden biyolog Michelle Lampe, “Çalışmamızın sonuçları, evcilleştirmenin köpeklerimizin sebep-sonuç algılarını etkilediğini öne sürmektedir,” diyor. “Yine de bu, kesinlikle kurtların köpeklerden daha zeki olduğu anlamına gelmek zorunda değil,” diye ekliyor.
“Bu farklılıklar, kurtların köpeklere kıyasla nesneleri araştırma mevzusunda daha inatçı olmalarıyla açıklanabileceği de göz ardı edilemez. Köpekler, yemeği bizlerden almaya şartlanmışken kurtlar yiyeceklerini doğada kendi başına bulmaya adapte olmuşlardır.”
Burada altı çizilmesi ihtiyaç duyulan başka bir şey daha vardır. O da kurtların, insanlardan gelen ipuçlarını anlama mevzusunda yapılan ilk testte görüldüğü üzere köpekler kadar iyi olduğudur.
Yazan: Starr, M. (2017, 20 Eylül). Your Dog Is Probably Dumber Than a Wolf, And Here’s Why. Science Alert.
Yani sonuç olarak; yapılan bu test sonucuna göre kurtların zeka konusunda evcil köpeklerden geri kalmadığı aksine içgüdüsel olarak daha gelişmiş olmalarıyla bazı testlerde köpeklerden daha başarılı olmuşlardır.