Çakal
Bilimsel Sınıflandırması
Alem (Kingdom): Hayvanlar (Animalia)
Şube (Phylum): Chordata
Sınıf (Class): Mammalia
Takım (Order): Carnivora
Familya (Family): Canidae
Cins (Genus): Canis
Bilimsel Adı: Canis Aureus
Genel Bilgiler
Av: Antilop, Sürüngenler, Böcekler
Yaşam Alanı: Ovalar ve ormanlık alanlar
Beslenme Şekli: Etobur
Avcı: Sırtlan, Leopar, Kartallar
Ağırlık: 6 – 12 kg
Renk: Kahverengi, gri, beyaz
Yaşam Süresi: 8 – 15 yıl
Çakallar, sürülerinin üyeleriyle uluma, hırlama, havlama gibi çeşitli sesleri kullanarak iletişim kurarlar.
Çakallar, Afrika’nın çeşitli yerlerinde ve Yunanistan, Romanya, İtalya ve Bulgaristan gibi Avrupa ülkelerinde yaşayan hayvanlardır. Türkiye’de en çok kıyı bölgelerindeki sık ormanlık ve çalılıklarda ayrıca Güneydoğu Anadolu’nun alçak kesimlerinde yaşar; iç bölgelerde görülmez. Açık arazilerde yaşamakla birlikte, çoğu kez yerleşim yerlerinin çevresine kadar sokulur. Hem bitki hem de et yiyen hepçillerdir. Bir erkek ve dişi çakal tek eşlidir, yani yaşamları boyunca birlikte kalırlar ve çift yavrularını birlikte büyütür. Bu köpekler vahşi doğada 12 yıla kadar yaşayabilir.
Genel olarak çakalın bilimsel adı Canis aureus‘tur. Canis kelimesi Latince köpek anlamına gelir ve aureus altın anlamına gelir.
Sıradan çakalın yanı sıra yan çizgili çakal ve kara sırtlı çakal olmak üzere iki tür daha vardır. Bu üç tür arasındaki tek fark, kürklerinin rengi ve yaşamayı tercih ettikleri habitatlardır.
Çakal Hakkında İlginç Bilgiler
- Esaret altındaki çakallar 16 yıla kadar yaşayabilir.
- Çakallar, tek başına av aramak yerine çiftler halinde avlanan hayvanlardır.
- Çakallar tek doğumda genellikle iki ila dört yavru doğurur.
- Bu canlılar, kır kurdu, tilki ve kurt gibi akrabaları olan köpekgiller familyasına dahildir.
Fiziksel Özellikleri ve Davranışı
Genel olarak çakalın sarı, kahverengi ve altın rengi karışımı olan bir kürkü vardır. Bir çakalın tüy renkleri, mevsimlerin değişmesiyle daha koyu veya daha açık hale gelebilir. Bir köpeğiniz varsa, tüylerinin mevsimlere göre biraz kalınlaştığını veya renk değiştirdiğini fark edebilirsiniz. Bu hayvanlarda da benzer bir süreç yaşanır.
Bu hayvanın uzun ince bir burnu, büyük kulakları ve hatta bir tilkiye çok benzeyen gür bir kuyruğu vardır. Unutmayın, tilkiler ve çakallar zaten yakın akrabalardır! Çakalların dört ince bacağı, ince bir gövdesi ve sürekli çevresini gözetleyen koyu renk gözleri vardır.
Bu köpekler hızlı koşuculardır ve bir çakal için bilinen en yüksek hız 65 km/saattir. Kısa süreli muazzam hızlarda veya daha uzun süreler boyunca daha düşük bir hızda koşabilirler. Bu hız, avlarını yakalamalarına yardımcı olur veya onları bazı yırtıcılardan koruyabilir.
Tüylerinin rengi, kendi bölgesi ile uyum sağlamasına yardımcı olur. Sıradan bir çakalın Afrika savanındaki açık kahverengi otlar arasında ne kadar kolay kaybolacağını bir düşünün! Bu kamuflaj, bölgede yırtıcılar varsa onu korumaya yardımcı olur.
Tek başına yürüyen bir çakalın bir tehditten kaçması muhtemeldir, büyük bir çakal grubu ise bir avcıya karşı yerlerini koruyabilirler. Bir çakal sürüsü, bir leoparı veya sırtlanı bile alt edebilir. En azından, büyük bir sürü yırtıcıyı kovalayabilir.
Bu köpeklerin, herhangi bir davetsiz misafiri uzaklaştırmak için keskin dişlerini ve pençelerini kullanarak bölgelerini korudukları bilinmektedir. Bir çakalın bölgesini şiddetle koruması, kurt, tilki ve çakal kuzenleriyle paylaştığı bir özelliktir. Sadece evini korumakla kalmaz, aynı zamanda bölgedeki tüm yavruları da korurlar.
Çakallar 10’dan 30’a kadar sayılara ulaşan gruplar halinde yaşarlar. Bunlara sürü veya kabile denir. Bu hayvanlar normalde utangaçtır ve uzun otların arasında, kaya yarıklarında veya ağaçların arkasında saklanarak gözden uzak durmaya çalışırlar. Saldırganlık gösterdikleri tek zaman, bölgelerinin bir davetsiz misafir tarafından tehdit edildiği zamandır.
Bu hayvanlarla ilgili en ilginç şeylerden biri iletişim biçimleridir. Kısacası, çakalların dünyasında tüm ulumalar, hırlamalar ve havlamalar birbirinden farklıdır. Bir sürünün veya kabilenin üyelerinin, ailenin geri kalanına bir mesaj iletmek için çıkardıkları benzersiz sesleri vardır.
Bir uluma sesi, bir çakalın avını öldürdüğü ve ailedeki herkesin yemesini istediği anlamına gelebilir. Bir havlama sesi, sürünün diğer üyelerini bölgede bir yırtıcı hayvan olduğu konusunda uyarabilir. Yan çizgili çakalın baykuşa benzer bir ötüş çıkardığı söylenir.
Çakal Nerede Yaşar?
Çakallar, Afrika’nın çeşitli bölgelerinde ve Yunanistan, Romanya, İtalya ve Bulgaristan gibi Avrupa ülkelerinde yaşayan hayvanlardır. Türkiye’de en çok kıyı bölgelerindeki sık ormanlık ve çalılıklarda ayrıca Güneydoğu Anadolu’nun alçak kesimlerinde yaşar; iç bölgelerde görülmez. Açık arazilerde yaşamakla birlikte, çoğu kez yerleşim yerlerinin çevresine kadar sokulur.
Bu köpeklerin uzun bacakları ve sağlam ayakları, avlanırken arazilerde kolayca seyahat etmelerini sağlar. Pençeleri ısıya ve sert kuru zemine dayanıklıdır. Av bulmak için görme duyularından çok işitme ve koku alma duyularını kullanırlar. Çoğunlukla alacakaranlıkta ve şafakta aktiftirler. Bu, günün en sıcak saatlerinde hareket etmekten kaçınabilmeleri içindir. Evcil köpekler gibi gündüzleri çok uyurlar.
Yaşam Döngüsü
Bu köpeğin hayatı boyunca sadece bir eşi vardır. Genel olarak çiftleşme mevsimi Ekim’den Mart’a kadar sürer. Gebelik süresi 57 ila 70 gündür.
Bir erkek ve dişi, bebeklerin doğacağı bir yeraltı sığınağı bulmak veya yapmak için birlikte çalışırlar. Bir dişi, yavru olarak da adlandırılan iki ila dört bebeği canlı doğurur. Yeni doğan yavrular çok küçüktür ve 0,5 kg’dan daha hafiftir. Kör doğarlar ve anneleri onları emzirir. Az miktarda da yumuşak yiyecekler tüketirler. On günlükken yavruların gözleri açılır ve iki aylık olduklarında katı yiyecekler yemeye başlarlar.
Yavrular çok küçük oldukları için kartal, leopar ve sırtlanların saldırılarına karşı savunmasızdır. Aslında, bu yavruların çoğu 14 haftalık olana kadar hayatta kalamaz. Bir anne, yavrularını korumanın bir yolu olarak, birkaç haftada bir yuvasını farklı yeraltı inlerine taşır. Bu, bir avcının yavruların kokusunu almasını ve onları takip etmesini zorlaştırır.
Hem anne hem de baba, yavrulara yaklaşık altı aylık olduklarında nasıl avlanacaklarını öğretir. Bir yavru, kendi başına hayatta kalabilmek için ebeveynlerini 11 aylıkken terk edebilir. Veya diğer yavruların bakımına yardımcı olmak için ebeveynleri ile kalabilir.
Vahşi doğada yaşayan çakallar 10 ila 12 yaşına kadar yaşar. Yabani çakallar, bir köpeğin karşılaşabileceği rahatsızlıkların çoğuna karşı savunmasızdır. Örneğin kuduza yakalanabilirler. Yaşlı veya yaralı bir çakalın, genç ve sağlıklı bir hayvandan ziyade bir avcı tarafından hedef alınması daha olasıdır.
Tabii ki, bir hayvanat bahçesinde veya vahşi yaşam koruma alanında iyi bakılan bu köpekler 16 yaşına kadar daha uzun yaşayabilir.
Çakal Ne Yer?
Bu köpekler ne yiyor? Bu köpekler kuşları, meyveleri, bitkileri, tavşanları, kurbağaları, meyveleri, yılanları ve küçük antilopları yiyen hepçillerdir. Bazı bilim adamları, çakalları fırsatçı avcılar olarak adlandırır. Bu, başka bir hayvan tarafından öldürülen avdan arta kalan eti çalabilecekleri anlamına gelir. Avlanmasalar veya öldürmeseler bile yiyecek bulduklarında yemek yeme fırsatını yakalarlar.
Genellikle bu köpekler çiftler halinde avlanırlar. Bu, avlarını tuzağa düşürmek ve alt etmek için birlikte çalışabilmeleri içindir. Keskin dişleri olmasına rağmen, bu yaratıklar küçüktür, bu nedenle iki çakalın avlanırken işbirliği yapması özellikle daha büyük bir avın peşindeyse onlara yardımcı olur.
Avcıları ve Tehlikeleri
Bu köpeklerin kartallar, leoparlar ve sırtlanlar dahil olmak üzere birkaç yırtıcısı vardır. Bu yırtıcıların tümü, büyük bir hıza, güce veya her ikisine birden sahip olduğundan, genç bir çakalın avlanmasını kolaylaştırır. Bir kartalın uçup ininin dışında oynayan bir yavruyu yakalaması sıradan bir olaydır.
Bazen besin kaynakları kıt olduğunda, bu hayvanlar çiftlik hayvanlarını öldürmek için bir çiftçinin mülküne girerler. Bazı çakallar bu nedenle çiftçiler tarafından vurulur. Onlara yönelik bir diğer insan tehdidi, arazi geliştirme ve inşaat nedeniyle habitat kaybıdır.
Çakal Popülasyonu
Çakalların popülasyonunun arttığı bilinmektedir. Resmi koruma statüsü nesli tükenme tehlikesi bakımından en az endişe verici olarak belirtilmektedir.
Çakal İnsana Saldırır mı?
Çakallar insanları yemez. Ancak bir çakal, topraklarına giren bir insanı uzaklaştırmak için ısırılabilir veya saldırabilir.
Mahallenizde veya kasabanızda yaşayan bir köpeği düşünün. Belki evini çevreleyen çitle çevrili alanda koştuğunu görmüşsünüzdür. Birisi kapıyı açar ve bahçeye girerse, köpek, bölgesini savunmak için kişiyi ısırabilir. Çakal da aynı şekilde, bir savanda veya ormanlık alanda ailesiyle birlikte yaşadığı bölgeyi böyle savunur!
Çakallar tehlikeli midir?
Çakallar tehlikeli olabilir. Köpek ailesinin diğer üyeleri gibi, çakallar da bölgeseldir. Belirli bir bölgeyi belirler ve diğer çakallara dışarıda kalmaları için bir işaret olarak idrarlarıyla işaretlerler. Yaban hayatı topluluğunun başka bir üyesi bir çakalın bölgesine girerse, çok saldırgan olabilir. Çakallar, bölgelerini korumak için diğer hayvanlarla savaşabilirler.
Ancak çoğu zaman çakallar gizli kalır ve insanlarla da dahil olmak üzere savaşmayı tercih etmezler.