SAYGA

Bilimsel Sınıflandırması

Alem (Kingdom): Hayvanlar (Animalia)
Şube (Phylum): Kordalılar (Chordata)
Sınıf (Class): Memeliler
Takım (Order): Artiodactyla
Familya (Family): Bovidae
Cins (Genus): Saiga
Bilimsel Adı: Saiga tatarica

Sayga Hakkında Bilgiler

Av: Ot, liken
Avcı: Kurtlar, köpekler, tilkiler, insanlar
Yaşam Alanı: Kurak otlaklar, bozkırlar
Beslenme Şekli: Otçul

Fiziksel Özellikleri

Ortalama Yaşam Süresi:  10 – 12 yıl
Renk: Kahverengi, gri, sarı
Ağırlık: 30 – 45 kg
Boy: 1 – 1.5 m

Orta Asya’nın sert ve kuru otlaklarında yaşayan bu eşsiz görünümlü antilop, geniş burun deliklerine sahip büyük burnu ile anında tanınır. Sayganın burnu, kuru habitatında gerekli bir araç olan toz filtrelemeye yarar. Bu antiloplar, 2001 yılından beri IUCN Kırmızı Listesi’nde Nesli Kritik Derecede Tehlike Altında olarak listelenmiştir. Yazın sarı tonları, kışın ise gri renktedirler. Erkeklerin hafifçe kavisli boynuzları vardır.

Sayga Hakkında İlginç Bilgiler

• Sayganın burnu birçok amaca hizmet eder. Kışın havayı ısıtır, yazın tozu filtreler ve ayrıca çiftleşme çağrılarında rol alır.
• Sayga, hem kaçak avlanma hem de hastalık nedeniyle çok hızlı popülasyon düşüşü yaşamıştır.
• Bu antiloplar, yaklaşık 1000 bireyden oluşan sürüler halinde toplanabilir.

Sayganın Fiziksel Özellikleri

Saygalar sarı tonları renktedir ve yazın alt kısımlarında daha soluk bir kürk bulunur. Kışlık kürkleri daha uzundur ve gri renktedir. Hem erkeklerin hem de dişilerin sahip olduğu büyük burunları keçilere benzer. Burun delikleri aşağı bakar. Uzun ince bacakları ve ince gövdeleri vardır. Erkeklerin hafif kavisli kehribar renkli boynuzları vardır. Ortalama 0.6-1.5metre boyunda olurlar. Dişiler erkeklerin dörtte üçü büyüklüğündedir.

Sayganın Davranışı

Bu antiloplar yaklaşık 1000 kişilik gruplar halinde yaşayabilirler, ancak üreme mevsimi dışında 30-40 kişilik gruplar daha yaygındır. Büyük dişi sürüleri, üreme mevsiminden önce birlikte göç eder ve daha sonra daha küçük gruplara ayrılır. Sadece erkeklerden oluşan büyük gruplar da olabilmektedir. Göçebe bir yaşam tarzında günde 120 km’ye kadar seyahat edebilirler. Sertt bir kıştan kaçınabilmek için büyük gruplar halinde göç ederler.

Gündüzleri bu antiloplar çayır otlarında otlayarak su birikintileri civarında bulunurlar. Sayganın burnu en eşsiz özelliğidir ve birçok amaca hizmet eder. Yaz aylarında, burun delikleri çevredeki ortamdaki tozun filtrelenmesine yardımcı olur. Kışın burnun geniş yüzey alanı, sayga nefes alırken havayı ısıtmaya yardımcı olur. Ayrıca burnun üreme mevsimi boyunca çiftleşme çağrılarını güçlendirmeye yardımcı olduğu düşünülmektedir.

Sayganın Yaşam Alanı

Çoğunlukla baskın S. tartarica alt türü olmak üzere birkaç farklı sayga popülasyonu vardır. Bu popülasyonlar, Moğolistan, Kazakistan, Rusya ve Kalmıkya dahil Orta Asya’nın yarı kurak otlaklarında yaşamaktadır. Kuru koşulları tercih ederler. Bu antilopların daha büyük sürüleri, çoğunlukla düz alanlarda, tepelerden yoksun ve engebe bulunmayan alanlarda toplanırlar.

Sayganın Beslenmesi

Bu antiloplar otoburdur. Otları, likenleri yemeyi tercih ederler. Sayganın beslenmesindeki bitkilerin çoğu diğer hayvanlar için zehirlidir.

Sayganın Avcıları ve Tehlikeleri

Yetişkin sayganın, doğal avcıları kurtlar, vahşi köpekler, tilkiler ve diğer yırtıcı kedilerdir. Bu antiloplar yüksek hızda koşabilir ve bu hızı bozkırlardaki avcılardan kaçmak için kullanabilirler.

İnsanlar, kalan sayga antilop popülasyonları için açık ara en büyük tehdittir. Bu antiloplar, birçok nüfus düşüşü vakası yaşamıştır ve 1921’den itibaren Sovyetler Birliği tarafından korunmuştur. Sovyetler Birliği’nin çöküşünden sonra, bu hayvanlar üzerindeki korumalar uzunca bir süre sona ermiştir. Bu da, nüfusun hızla azalmasına neden olmuştur.

Sayga eti ve boynuzu avcılar tarafından çok aranmaktadır. Boynuzları Çin tıbbında değerlidir. Büyük miktarlarda kaçak avlanma ve avlanma, türlerin azalmasına neden olmuştur. Kaçak avcılar, büyük miktarlarda antilopları avlamak için genellikle sürülere motosikletle çevrelerler.

Sayga, zaten Kritik Tehlike Altındaki bir türü daha da tehdit eden bazı hastalığa ve virüse de eğilimlidir. Pastörelloz adı verilen bakteriyel bir enfeksiyon, 2010 ve 2015 yıllarında binlerce sayga antilopunun ölüm nedeni olmuştur.

Sayganın Yaşam Döngüsü

Dişiler hayatlarının ilk yılında cinsel olarak olgunlaşırken erkekler 2 yaşına kadar cinsel olgunluğa ulaşmazlar.

Üreme mevsimi boyunca, sayga antilopları bir erkek ve yaklaşık 5-10 dişiden oluşan daha küçük gruplara ayrılır. Erkekler, haremi kontrol etmek için kıvrımlı boynuzlarıyla savaşacak ve haremi onları çalmak isteyen erkeklere karşı koruyacaklardır. Sayga antilopları arasında çıkan kavgalar şiddetli ve bazen ölümcül olabilir. Erkekler, her anını dişi haremlerini savunarak geçirdikleri için üreme mevsimi boyunca hiç otlamazlar. Bu da , erkek antilopların% 80-90’ının çiftleşme mevsiminde haremlerini korurken veya yetersiz beslenmeye yenik düşerek öldüğü anlamına gelir.

Dişi antilopların gebelik süresi yaklaşık 5 aydır. Çimlerde saklı kalan bir veya iki yavru doğururlar. Etrafta dolaşabilene kadar çimlerde yaklaşık 8 gün geçirirler. 4 ay sonra gençler annelerinden ayrılır.

Bu antiloplar vahşi doğada 10-12 yıl yaşarlar.

Sayga Popülasyonu

Şu anda Orta Asya’da bu antilopların 5 büyük popülasyonu bulunmaktadır. Var olan toplam sayga sayısı bilinmemetedir, ancak tahminler  50.000 ila 150.000 yaşayan sayga olduğunu göstermektedir. Eskiden nüfusları milyonları bulan bu hayvanın koruma çabaları sonucunda 2019’da yavrularında bir artış olduğunu kaydedilmiştir  Bu, nesli tükenmekte olan sayga antiloplarının azalan nüfuslarını kurtarmak için tek başına yeterli değildir, ancak koruma çabalarının işe yaradığının da bir işaretidir.