Bilimsel Sınıflandırması

Alem (Kingdom): Hayvanlar (Animalia)
Şube (Phylum): Arthropoda
Sınıf (Class): Arachnida
Takım (Order): Ixodida

Genel Bilgiler

Av: Memeliler, kuşlar, sürüngenler, amfibiler
Avcı: Kuşlar, tavuklar, kara kurbağaları, kurbağalar vs.
Yaşam Alanı: Dünya genelinde
Beslenme Şekli: Etobur
Renk: Kahverengi, siyah

Keneler, çoğunlukla memelilerin, kuşların, bazen de sürüngenlerin ve amfibilerin kanıyla beslenen parazitik bir örümceğimsigildir.
Siyah kene ve sakırga keneleri bu zararlıların en bilinen türleridir. Her ikisi de cilt tahrişlerine, lyme hastalığı ve kırım kongo kanamalı ateşi gibi hastalıklara neden olabilir.  Keneler, parazit üst takımı Parasitiformes’e aittir ve sert (Ixodidae) ve yumuşak (Argasidae) olmak üzere iki gruba ayrılır. 700 sert kene türü ve 200 yumuşak kene türü vardır.

Örümceğimsigiller olarak, kenelerin dört çift bacağı vardır ve üç çift bacağa sahip oldukları larva aşaması dışında tüm yaşam evrelerinde antenleri yoktur. Örümcekler gibi, aynı zamanda bir başları  vardır ve yırtıcıdırlar. 60’tan daha az tür ısırır ve insanlara hastalık yayar.

Keneler Hakkında İlginç Bilgiler

• Beslenmeleri, yaşamak için ihtiyaç duydukları kandır.
• Böcek değillerdir. Örümcekler, akrepler ve böğüler gibi canlılarla örümceğimsigil sınıfında yer almaktadırlar
• Diğer ısıran haşerelerden farklıdırlar çünkü uzun süreler, bazen günlerce beslenirler.
• Genellikle grip belirtileri ile ortaya çıkan Lyme hastalığı gibi enfeksiyonların bulaşması  24-48 saat sürer.
• Konaklarının üzerine atlamıyor veya uçmuyorlar, sürünerek onları kapmak veya yukarıdaki bir tünekten düşmek için atlarlar.
• Dünya çapında bulunan 900 tür kene vardır.

Keneler Nerede Yaşar?

Keneler dünyanın her yerinde yaşar ve tüm türler yaşam alanlarını açık havada yapar. İnsanları ısıran türler yaşam alanı olarak ormanları, ağaç yığınlarını, bakımsız ağaç gövdelerini ve aşırı büyümüş tarlaları tercih ederler. Evcil hayvanlar ve giysiler aracılığıyla evlere ve diğer yapılara girebilirler.

Fiziksel Özellikleri ve Davranışı

Tüm kene türlerinin küçük bir kafası ve kaynaşmış bir orta ve arka kısmı vardır. Yuvarlak, kahverengi veya siyah renkli, antensiz ve dört çift bacaklıdırlar. Onları scutum olarak da adlandırılan sert vücut yüzeylerinden kolayca tanıyabilirsiniz. Bir geyik kenesinin düz renkli bir gövdesi varken, diğerlerinin desenleri vardır. Konaklarından beslediklerinde kanla şişerler ve normal beslenmemiş boyutunun 200 ila 600 katı kadar büyüyebilirler. Bu canlının boyutu türlere göre değişebilir.

Keneler Hakkında Merak Edilenler

Keneler Tehlikeli midir?

Birçok kene türünün yaşam döngülerini tamamlamak için bir noktada dışarıda olması gerekir ve dışarı çıkarken veya bahçede veya ormanda bir köpek veya kedi varken her zaman önlem almalısınız. Kahverengi köpek kenesi diğer türlerden farklıdır çünkü tüm yaşam döngüsünü ister içeride ister dışarıda tamamlayabilir. Esas olarak köpekleri ısırır ama aynı zamanda insanları ve kedileri de ısırır. Bir kene görürseniz, cilt tahrişi fark ederseniz veya grip semptomlarınız varsa, evcil hayvanları, kendinizi ve aile üyelerini incelemek için özen gösterilmelidir. Lyme gibi kene kaynaklı hastalıklar genellikle grip belirtileri ile birlikte gelir.
Keneler hastalık taşırlar ve ısırıldıklarının farkına bile varmadan insanlara ve evcil hayvanlara hastalık bulaştırabilirler. 24-48 saat takılı kaldıktan sonra aşağıdaki hastalıkları bulaştırabilirler.

Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) nedir?

Kırım Kongo kanamalı ateşi (Crimean-Congo Hemorrhagic Fever, CCHF) bir viral hastalıktır. CCHF, insanları etkileyen birçok hayvan türü arasında bulunan sıçanlar, kemirgenler ve sığırlar gibi hayvanların etlerini yiyen veya onların damarlarındaki kanı içen insanlar aracılığıyla bulaşabilir. CCHF, aşırı kanamalar yaparak insanların vücutlarında ağır hasar yaratabilir ve hatta ölüme neden olabilir. CCHF, özellikle tropikal ve subtropikal iklimlerde daha yaygındır, ancak dünya genelinde görülebilir. CCHF’yi önleyebilmek için, hayvanların etlerini iyi pişirin ve hayvanlarla temas ederken ekstra özen gösterin. CCHF’ye karşı aşı bulunmamaktadır, ancak hastalık belirtileri ortaya çıktığında, hastalığın yönetimi için ilaçlar ve destekleyici tedavi seçenekleri vardır.

İnsanlar İçin Hangi Kene Türleri Tehlikelidir?

Bazı kene türleri, insanların vücutlarına işleyerek bulaştırdıkları hastalıklar nedeniyle tehlikeli olabilir. Örneğin, kırım kongo kanamalı ateşi gibi birçok viral hastalık, kene türlerine ait olan ve bu hastalıkları taşıyan keneler aracılığıyla insanlar arasında bulaşabilir. Ayrıca, Lyme hastalığı gibi bakteriyel enfeksiyonlar da keneler tarafından bulaştırılabilir.

Kenelerin bulaştırdığı hastalıkların önlenmesi için, kenelerin vücuda işlemediği sürece bulaşmayacağını unutmayın. Bu nedenle, kenelerin vücuda işlemesini önlemek için, kenelerin yaşadığı bölgelerde hafif renkli, örtülerle kaplı giysiler giymek ve bit kovucu spreyler kullanmak gibi önlemler alınabilir. Ayrıca, kenelerin vücutta bulunduğu fark edildiğinde, hemen profesyonel destek alarak çıkarılmaları önemlidir.

Kene Isırması Nasıldır?

Keneler, insanların ve diğer hayvanların derilerine işleyerek kan emme amacıyla ısırırlar. Genellikle, keneler ısırırken insanlar tarafından fark edilemezler ve ısırık yerlerinde hafif bir kaşıntı hissi dışında belirti vermezler. Ancak, bazı keneler tarafından bulaştırılan hastalıkların belirtileri (örneğin, Lyme hastalığı) ısırık yerlerinde çeşitli deri lekeleri ve kaşıntı gibi belirtilerle birlikte ortaya çıkabilir.

Evcil Hayvanlara Kene Yapışırsa Ne Yapılmalıdır?

Eğer evcil hayvanınızın vücudunda bir kene fark ederseniz, hemen çıkarılması önemlidir. Keneler, evcil hayvanların vücutlarındaki kanı emmeye devam ederler ve bazı keneler tarafından bulaştırılan hastalıklar evcil hayvanlar için de tehlikeli olabilir.

Kenelerin evcil hayvanların vücutlarından çıkarılması için, aşağıdaki adımları izleyin:

Öncelikle, evcil hayvanınızın ısırık yerine bir tıbbi gaz veya alkol uygulayın. Bu, ısırık yerinin steril hale getirilmesini ve enfeksiyon riskini azaltmayı amaçlar.
Daha sonra, ısırık yerine steril bir yara bandı veya tıbbi gaz uygulayarak ısırığı kaplamak ve ısırık yerinin etrafındaki deri üzerine hafif bir baskı uygulayarak ısırığın etrafındaki deriyi germeye çalışın.
Son olarak, ısırık yerinin etrafındaki deri üzerinde bir tıslama hareketi yaparak kenenin kuyruğunu çekerek çıkarın. Kenenin ısırık yerine bıraktığı tüyleri çıkarmayı unutmayın.
Eğer kenenin ısırık yerinden çıkarılması sırasında kene parçalanırsa veya ısırık yerinde bir problem varsa, hemen bir sağlık profesyoneline danışın veya bir veteriner hekime başvurun. Ayrıca, evcil hayvanınızın kenelerden korunması için bit kovucu spreyler veya tüy böcek ilaçları kullanmayı düşünebilirsiniz.

Kene Öldürür mü?

Keneler, insanların ve diğer hayvanların vücutlarına işleyerek kan emme amacıyla ısırırlar. Keneler, insanların ve diğer hayvanların vücutlarındaki kanı emmeye devam ettikleri için, ısırık yerlerinde biriken kanın miktarı azalabilir ve bu, hayvanlar için ciddi bir sağlık sorunu olabilir. Ancak, kenelerin doğrudan öldürücü bir etkisi yoktur ve genellikle kenelerin ısırık yerlerinden çıkarılması ile sorun çözülür.

Ancak, bazı keneler tarafından bulaştırılan hastalıklar insanlar ve diğer hayvanlar için tehlikeli olabilir. Örneğin, kırım kongo kanamalı ateşi gibi viral hastalıklar ağır kanamalar yaparak insanların vücutlarında ağır hasar yaratabilir ve hatta ölüme neden olabilir. Ayrıca, Lyme hastalığı gibi bakteriyel enfeksiyonlar da keneler tarafından bulaştırılabilir ve bu hastalıklar da ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Bu nedenle, kenelerin vücuda işlemediği sürece bulaşmayacağını unutulmamalıdır ve kenelerin vücuda işlemesini önlemek için önlemler alınması gerekir.

Ülkemizde KKKA Hastalığını Bulaştıran Kene Hangisidir?

Hyalomma cinsi keneler Türkiye’de KKKA virüsünü bulaştıran en önemli etkendir.