Bilimsel Sınıflandırması

Alem (Kingdom): Hayvanlar (Animalia)
Şube (Phylum): Chordata
Sınıf (Class): Timsahlar
Family (Aile): Crocodylidae
Genus (Cins): Osteolaemus
Bilimsel Adı: Osteolaemus tetraspis

Genel Bilgiler

Av: Balık, Kabuklular, Kurbağalar
Avcı: Timsahlar, büyük Kuşlar ve memeliler
Yaşam Alanı: Yağmur ormanı nehirleri ve bataklıkları
Beslenme Şekli: Etobur
Renk: Gri, siyah, sarı
En Yüksek Hız: 18 km / saat
Boy: 1.7m – 1.9m
Ağırlık: 18 – 32 kg

Cüce Timsah, Batı Afrika’nın yağmur ormanlarında yaşayan küçük bir timsah türüdür. Cüce Timsah, dünyadaki en küçük timsah türüdür. Kısa, geniş burnu ve tüm vücudunu kaplayan siyah sert pulları en belirgin özellikleridir. (çoğu timsahın alt tarafında bu tür pullar yoktur). Bu özellikler, Cüce Timsahın Geniş Burunlu Timsah, Kemikli Timsah ve Kara Timsah gibi bir dizi farklı isimle bilinmesine yol açmıştır. Cüce Timsahın bilinen iki türü vardır: Batı Afrika Cüce Timsahı ve Kongo Cüce Timsahı, sadece konumları bakımından değil, aynı zamanda görünümleri ve davranışları bakımından da biraz farklıdırlar. Cüce Timsahlar genellikle doğal yaşam alanlarının bazı kısımlarında bulunmalarına rağmen, diğer bölgelerdeki sayıları esas olarak habitat kaybı ve avlanma nedeniyle azalmıştır.

Cüce Timsah Hakkında İlginç Bilgiler

• Timsah ailesinin diğer üyeleri gibi Cüce Timsah da son 65 milyon yılda çok az değiştiği düşünülen eski bir türdür.
• Yarı sucul yapıları, su altındayken gözlerini korumak için kapanan şeffaf bir üçüncü göz kapağı da dahil olmak üzere suda yaşamalarına ve beslenmelerine yardımcı olan bir dizi ayırt edici özelliğe sahip oldukları anlamına gelir. Nefes borularını kapatmak için kapanan ve ciğerlerine su girmemesini sağlayan (bu, avlarını yakalamak için ağızlarını açtıklarında nefes borularına su girmediği anlamına gelir) deri kanatçıklarına ve benzer kanatçıklara sahiptirler.
• İnsanlar bir zamanlar Cüce Timsahların yamyam olduğunu düşündüler çünkü anne yavruları güvenli bir şekilde suya götürmek için ağzında bir boğaz kesesinde taşıyordu!

Fiziksel Özellikleri ve Davranışı

Cüce Timsah nadiren 1,6 metreden daha uzun olabilir ve bilinen en büyükleri maksimum 1,9 metre uzunluktadır.  Cüce Timsahın gövdesi siyahtır ve alt tarafı sarımsıdır. Pulları onu yaralanmaya karşı korumakla kalmayıp aynı zamanda hayvanın sıcak güneş tarafından yanmasını da önler. Cüce Timsah, yüzerken vücutlarını itmek için kullanılan kaslı kuyruğa ve kaygan kıyılarda ilerlemelerine yardımcı olan perdeli ayak parmaklarına sahiptir. Su altındayken hem görmesini hem de nefes almasını sağlamak için gözleri ve burun delikleri başlarının üstünde bulunur, bu da onun hem avı hem de yırtıcıları neredeyse tamamen gizli bir şekilde izlemesine olanak tanır.

Cüce Timsah, karanlıkta hem suda hem de kıyılarda küçük avlar için avlanan, gece ve genellikle yalnız yaşayan bir hayvandır. Gündüzleri nehir kıyısındaki zemine açılan ve birkaç metre uzunluğundaki giriş ve çıkış tünellerinden girilen yuvalarda dinlenirler. Ancak uygun bir yuva yeri bulamazlarsa, Cüce Timsah suya sarkan ağaç köklerinin arasına saklanabilir. Cüce Timsah soğukkanlı bir hayvandır, yani avlanacak enerjiyi vermek için vücudunu ısıtmak – güneşlenmek, serinlemek için de suya girmek zorundadır. Cüce Timsahlar sudayken vücutlarını yüzeyin altına batırırlar, böylece potansiyel avcılardan saklanabilmeleri ve avlarını pusuya düşürebilmeleri için yalnızca gözleri ve burun deliklerini açıkta bırakırlar.

Cüce Timsah Yaşam Alanı

Cüce Timsah, Batı Afrika’da Angola, Kamerun, Kongo, Gambiya, Gana, Gine, Liberya, Nijerya, Senegal ve Sierra Leone dahil olmak üzere birkaç farklı ülkede yaşamaktadır, ancak popülasyonlar bölgeler arasında büyük ölçüde farklılık gösterir. Cüce Timsahlar, bataklıklar ve mevsimlik taşkın yataklar ile birlikte yoğun yağmur ormanlarının olduğu bölgelerde yavaş hareket eden nehirlerde bulunma eğilimindedir. Cüce Timsahlar, sudaki yaşama özel olarak adapte olmalarına rağmen, gün boyunca dinlenmek için nehir kıyısında yuvalar kazdıkları karada da çok zaman geçirirler. Bununla birlikte, öncelikle ağaç kesme, tarım için arazi açmak ve büyüyen insan yerleşimleri doğal yaşam alanlarında büyük bir kayıp oluşturmuştur.

Yaşam Döngüsü

Cüce Timsahlar, bir erkeğin kendi bölgesini paylaşan birkaç dişiyle çiftleşeceği yağışlı mevsimin başında (Mayıs – Haziran) üreme eğilimindedir. Dişi daha sonra, 20 adede kadar beyaz, kösele yumurta bırakacağı bir yuva yapar. Dişi Cüce Timsahlar, yumurtalarını yırtıcı hayvanlardan şiddetli bir şekilde korurlar, ta ki üç ay sonra yavrular onu çağırana ve çıkmalarına yardım etmek için onları höyüğün dışına çıkarana kadar (hatta yumurtaları nazikçe yuvarladıkları bilinmektedir). Anne daha sonra yavrularını nazikçe ağzına alır ve güvenli bir şekilde oraya ulaşmalarını sağlamak için onları suya taşır. Cüce Timsahlar genellikle annelerinden çok hızlı bir şekilde bağımsız olsalar da, bazılarının güvenlik için en az birkaç hafta annelerine yakın kaldıkları bilinmektedir.

Beslenme ve Avları

Cüce Timsah, hayatta kalmak için sadece diğer hayvanları yiyen etobur bir hayvandır. Balıklar, kuşlar, kabuklular, kurbağalar ve kara kurbağaları, ara sıra küçük memelilerle birlikte diyetlerinin büyük bölümünü oluşturur. Cüce Timsahlar, koni biçimli, jilet gibi keskin dişlerinin güçlü ısırmasıyla avlarını sabitlerler. Diğer birçok hayvan türünün aksine, Cüce Timsahların  dişleri sürekli büyür ve aşağıda gelişen yeni dişler tarafından dışarı itilen eski dişlerini değiştirir. Bununla birlikte, yiyecekleri çiğneyemezler ve bu nedenle avlarını daha sonra bütün olarak yutulabilecek parçalara ayırırlar. Mevsimsel taşkınların meydana geldiği bölgelerde, yağışlara bağlı olarak diyetlerini değiştirdikleri, sellerle gelen balıkları yedikleri ve kurak mevsimde daha fazla kabuklularla beslendikleri bilinmektedir.

Tehlikeleri ve Avcıları

Kendisi güçlü bir yırtıcı olmasına rağmen, Cüce Timsahın küçük boyutu, çok daha büyük akrabalarından daha kolay bir hedef olduğu anlamına gelir. Yavrular ve yumurtalar, anneleri tarafından şiddetle korunmalarına rağmen kuşlar, memeliler ve diğer sürüngenler dahil olmak üzere bir dizi farklı hayvan tarafından avlanır. Cüce Timsahlar için bugün doğal yaşam alanlarının çoğu boyunca en büyük tehdit, öncelikle habitat tahribatına neden olan insanlardır. Cüce Timsahlar da yerel halk tarafından belirli bölgelerde yemek için avlanmakta ve sert derileri daha sonra belirli yerel ürünlerin yapımında kullanılmaktadır.

Cüce Timsah Popülasyonu

IUCN tarafından, vahşi doğada yaşadığı tahmin edilen 25.000 – 100.000 bireyle, doğal ortamında nesli hassas durumda olan bir hayvan olarak listelenmiştir. Bununla birlikte, nüfus verilerinin toplanması genellikle zordur. Cüce Timsahın, Kamerun’un bazı bölgeleri de dahil olmak üzere bazı bölgelerde yerel olarak bol olduğu hala biliniyor, ancak diğer bölgelerde yaşam alanlarının azalması nedeniyle ciddi nüfus düşüşleri yaşanmıştır.